GÜVEN ENDEKSLERİ VE CDS PRİMLERİ İLE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN KEŞFİ

Author :  

DOI : 10.29228/ijbemp.42783
Year-Number: 2020-1
Language : Türkçe
Konu : Finans
Number of pages: 149-168
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu çalışmanın amacı tüketici güven endeksi (TGE), finansal hizmetler güven endeksi (FHGE) ve kredi temerrüt takas primlerinin (CDS) hisse senetleri üzerine etkilerini keşfetmektir. Araştırmada finansal hizmetler güven endeksinin yayınlanmaya başladığı Mayıs 2012 ile Eylül 2019 tarihleri arasındaki TGE, FHGE ve BIST100 endeksinin aylık verileri ile 4 Ocak 2016-30 Eylül 2019 tarihleri arasındaki CDS primleri ve BIST100 endeksinin günlük kapanış verileri kullanılmıştır. Seçilen makroekonomik değişkenlerin BIST100 endeksi üzerindeki etkileri incelenmiş ve bulgular ortaya konmuştur. Çalışmada zaman serisi analiz yöntemleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi araştırmak üzere öncelikle değişken serilerinin durağan olup olmadığının test edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla serilerin yapısal kırılmalarını da dikkate alan Lee Strazicich birim kök testi uygulanmıştır. Akabinde optimal gecikme uzunluğu Akaike bilgi kriterine göre belirlenmiştir. Daha sonra Toda-Yamamoto testi ile değişkenler arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi olup olmadığı, nedensellik varsa ilişkinin yönünün ne olduğu tespit edilmiştir. Toda-Yamamoto testi sonuçlarına göre TGE’den ve CDS’ten BIST100’e doğru tek yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Ayrıca BIST100’den FHGE’ye doğru tek yönlü bir nedenselliğe rastlanmıştır.

Keywords

Abstract

The purpose of this study is to discover the effects of consumer confidence index (CCI), financial services confidence index (FSCI) and credit default swap premiums (CDS) on stocks. In this research, the monthly data of CCI, FSCI and BIST100 index from May 2012 to September 2019, when the financial services confidence index began to be published, and the daily data of the CDS and BIST100 index were used. The effects of the selected macroeconomic variables on the BIST100 index were examined and the findings were presented. In this study, the time series analysis methods were used. In order to investigate the relationship between variables, it is necessary to test whether the series of variables are stationary or not. For this purpose, Lee Strazicich unit root test which also considers the structural breaks of the series was applied. Furthermore, the optimal lag length was determined according to the Akaike information criterion. Additionally, with Toda-Yamamoto test, it was determined whether there was any causality between the variables, and if there was causality, the direction of the relations were defined. According to the Toda-Yamamoto test results, one-way causality was determined from TGE and CDS to BIST100. In addition, a one-way causality was found from BIST100 towards FHGE.

Keywords

Kaynakça

  • AKKUŞ, H. T., ve ZEREN, F. (2019). “Tüketici Güven Endeksi ve Katılım-30 İslami Hisse Senedi Endeksi Arasındaki Saklı İlişkinin Araştırılması: Türkiye Örneği”, Third Sector Social Economic Review, 54(1), 53-70.
  • ALTINAY, G. ve KARAGÖL, E. (2005). “Electricity consumption and economic growth: evidence from Turkey” Energy economics, 27(6), 849-856.
  • ARISOY, İ. (2012). “Türkiye Ekonomisinde İktisadi Güven Endeksleri ve Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi” Maliye Dergisi, 162, 304-315.
  • ASANDULUI, M., LUPU, D., MURSA, G. C. ve MUŞETESCU, R. (2015). “Dynamic relations between CDS and stock markets in Eastern European countries” Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 4, 151-170.
  • ASGARY, N. ve A.Y. GU, (2005). “The Stock Market and Consumer Confidence: An International Comparison” Journal of Accounting and Finance Research, 13 (3), 205-213.
  • AYUNINGTYAS, R., ve KOESRINDARTOTO, D. P. (2014). “The Relationship between Business Confidence, Consumer Confidence, and Indexes Return: Empirical Evidence in Indonesia Stock Exchange” In International Conference on Trends in Economics, Humanities and Management, 21-25.
  • BAKER, M., ve WURGLER, J. (2007). “Investor sentiment in the stock market” Journal of economic perspectives, 21(2), 129-152.
  • BALI, S. ve YILMAZ, Z. (2012). “Kredi Temerrüt Takası Marjları ile İMKB 100 Endeksi Arasındaki İlişki” 16. Finans Sempozyumu, Erzurum, 83-104.
  • BAŞARIR, Ç. ve KETEN, M. (2016). “Gelişmekte Olan Ülkelerin CDS Primleri ile Hisse Senetleri ve Döviz Kurları Arasındaki Kointegrasyon ilişkisi” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 369-380.
  • BEKTUR, Ç. ve MALCIOĞLU, G. (2017). “Kredi Temerrüt Takaslari ile BİST 100 Endeksi Arasindaki İlişki: Asimetrik Nedensellik Analizi” Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 73-83.
  • BOLAMAN, Ö. ve EVRİM MANDACI, P. (2014). “Effect of investor sentiment on stock markets” Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 6(11), 51-64.
  • BREMMER, D. (2008). “Consumer confidence and stock prices” In 72nd Annual Meeting of the Midwest Economics Association Hyatt Regency, Chicago, Illinois.
  • BROWN, G. W. ve CLIFF, M. T. (2004). “Investor sentiment and the near-term stock market” Journal of empirical finance, 11(1), 1-27.
  • BÜYÜKAKIN, F. BOZKUR, H. ve CENGİZ, V. (2015). “Türkiye’de Parasal Aktarımın Faiz Kanalının Granger Nedensellik ve Toda-Yamamoto Yöntemleri ile Analizi” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), 101-118.
  • CANÖZ, İ. (2018), “Borsa İstanbul 100 Endeksi ile Tüketici Güven Endeksleri Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”, Fiscaoeconomia, 2(1), 136-153.
  • CANÖZ, İ. ve ERDOĞDU, A. (2019). “Sektörel Güven Endeksleri ve BİST Sektör Endeksleri Arasındaki İlişkilerin Simetrik ve Asimetrik Nedensellik Analizi” Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 26(3), 833-849.
  • CHAROENROOK, A. (2005). “Does sentiment matter” Unpublished working paper. Vanderbilt University.
  • CHAU, F., HAN, C. ve SHİ, S. (2018). “Dynamics and determinants of credit risk discovery: Evidence from CDS and stock markets” International Review of Financial Analysis, 55, 156-169.
  • CHEN, M. H. (2015). “Understanding the impact of changes in consumer confidence on hotel stock performance in Taiwan” International Journal of Hospitality Management, 50, 55-65.
  • CHRIST, K. P., ve BREMMER, D. S. (2003). “The Relationship Between Consumer Sentiment And Stock Prices” New York Times.
  • CORONADO, M., CORZO, T., ve LAZCANO, L. (2011), “A Case for Europe: the Relationshio between Sovereign CDS and Stock Indexes” Frontiers in Finance and Economics, 9(2), 32-63.
  • ÇELİK, S., ASLANOĞLU, E., ve UZUN, S. (2010). “The relationship between consumer confidence and financial market: Variables in Turkey during the global crisis” Topics in middle eastern and North African economies, 12.
  • ÇELİK, S., ve ÖZERKEK, Y. (2009). “Panel cointegration analysis of consumer confidence and personal consumption in the European Union” Journal of Business Economics and Management, 10(2), 161-168.
  • ÇİL YAVUZ, N. (2006) “Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
  • DEĞİRMENCİ, N. ve PABUÇCU, H. (2016). “Borsa İstanbul ve Risk Primi Arasındaki Etkileşim: VAR ve Narx Model” The Journal of Academic Social Science, 4(35), 248-261.
  • EREN, M. ve BAŞAR, S. (2016). “Makroekonomik Faktörler ve Kredi Temerrüt Takaslarının Bıst-100 Endeksi Üzerindeki Etkisi: ARDL Yaklaşımı” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(3), 567
  • ESEN, S., ZEREN, F., ve ŞİMDİ, H. (2015). “CDS and stock market: panel evidence under cross-section dependency” South-Eastern Europe Journal of Economics, 13(1), 31-46.
  • ESENYEL, N. (2017). “Türkiye’de Enerji Yakınsama Hipotezinin Sınanması: Yapısal Kırılmalı Birim Kök Analizi” Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(3), 42-52.
  • EYÜBOĞLU, S. ve EYÜBOĞLU, K. (2018). “Tüketici Güven Endeksi ile Borsa İstanbul Sektör Endeksleri Arasındaki İlişkinin Araştırılması” Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi
  • FIGUEROLA-FERRETTI, I. ve PARASKEVOPOULOS, I. (2011), “The Dynamic Relation Between CDS Markets and the VIX Index” Working paper Business Economics, 11(1), Carlos III University, Madrid.
  • FISHER, K. ve STATMAN, M. (2002). “Consumer confidence and stock returns” Santa Clara University Dept. Of Finance Working Paper No. 02-02. 1-21.
  • FUNG, H. G., SİERRA, G. E., YAU, J. ve ZHANG, G. (2008), “Are the US stock market and credit default swap market related?: Evidence from the CDX indices” The Journal of Alternative Investments, 11(1), 43-61.
  • GARNER, C. A. (1991), “Forecasting consumer spending: Should economists pay attention to consumer confidence surveys?” Economic Review, 76(3), 57-71.
  • GÖRMÜŞ, Ş. ve GÜNEŞ, S. (2010). “Consumer confidence, stock prices and exchange rates: The case of Turkey” Applied Econometrics and International Development, 10(2), 103-114.
  • GRANGER, C. W. (1969). “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods” Econometrica: Journal of the Econometric Society, 37(3), 424-438.
  • GUJARATI, D. (1995) “Basic Econometrics-Third Edition” MC-Graw-Hill, USA.
  • GUJARATI, D. (2016), “Örneklerle Ekonometri” (Çev. Nasip BOLATOĞLU), BB101 yayınları, ANKARA.
  • GÜNEŞ, H., ve ÇELİK, S. (2009). “Consumer confidence and financial market variables in an emerging economy: The case of Turkey” In Society for Computational Economics 15th International Conference on Computing in Economics and Finance University of Technology, Sydney (15-17).
  • HANCI, G. (2014). “Kredi Temerrüt Takasları ve Bist-100 Arasındaki İlişkinin İncelenmesi” Maliye ve Finans Yazıları, (102), 9-22.
  • HSU, C. C., LİN, H. Y., ve WU, J. Y. (2011). “Consumer confidence and stock markets: The panel causality evidence” International Journal of Economics and Finance, 3(6), 91-98.
  • İSKENDEROĞLU, Ö. ve AKDAĞ, S. (2017). “Finansal Hizmetler Güven Endeksinin Geçerliliğinin İncelenmesi: Türkiye Örneği” Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(4), 625-633.
  • JANSEN, W. J. ve NAHUİS, N. J. (2003). “The stock market and consumer confidence: European evidence” Economics Letters, 79(1), 89-98.
  • KADOOĞLU AYDIN, G., HAZAR, A. ve ÇÜTÇÜ, İ. (2016). “Kredi Temerrüt Takası ile Menkul Kıymet Borsaları Arasındaki İlişki: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke Uygulamaları” Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-20.
  • KALE, S. ve AKKAYA, M. (2016). “The relation between confidence climate and stock returns: The case of Turkey” Procedia economics and finance, 38(1), 150-162.
  • KANDIR, S. Y. (2006). “Tüketici güveni ve hisse senedi getirileri ilişkisi: İMKB Mali sektör şirketleri üzerinde bir uygulama” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 217-230.
  • KARABIYIK, L., ve ANBAR, A. (2006). “Kredi Temerrüt Swapları ve Kredi Temerrüt Swaplarının Fiyatlandırılması” Muhasebe ve Finansman Dergisi, (31), 48-58.
  • KIZILKAYA, O. (2018). “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi” Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 59-72.
  • KLOET, N. L. (2013). “The Relationship between consumer confidence and the stock market in the European Union” Erasmus University Rotterdam, Erasmus School of Economics, MSc Econometrics and Management Science, Quantitative Finance, Master Thesis.
  • KOSE, A., ve AKKAYA, M. (2016). “Beklenti ve Güven Anketlerinin Finansal Piyasalara Etkisi: Bist 100 Üzerine Bir Uygulama” Available at SSRN 2960106.
  • KOY, A., ve AKKAYA, M. (2017). “The role of consumer confidence as a leading indicator on stock returns: A Markov switching approach” Available at SSRN 2985299.
  • LEE, J. (2017). “An Empirical Study on Spillover Effects between CDS and FX at Korean Market” World Journal of Research and Review, 4(5), 15-20.
  • LEE, J. ve STRAZICICH, M. C. (2003). “Minimum Lagrange multiplier unit root test with two structural breaks” Review of economics and statistics, 85(4), 1082-1089.
  • LEE, J. ve STRAZICICH, M. C. (2004). “Minimum LM Unit Root Test with One Structural Break” Appalachian State University Working Papers, 04(17), 1-15.
  • LEMMON, M., ve PORTNIAGUINA, E. (2006). “Consumer confidence and asset prices: Some empirical evidence” The Review of Financial Studies, 19(4), 1499-1529.
  • LIU, S. (2015). “Investor sentiment and stock market liquidity” Journal of Behavioral Finance, 16(1), 51-67.
  • LOVRETA, L. ve MLADENOVIĆ, Z. (2018). “Do the stock and CDS markets price credit risk equally in the long-run?” The European Journal of Finance, 24(17), 1699-1726.
  • LUMSDAINE, R. L. ve PAPELL, D. H. (1997). “Multiple Trend Breaks and The Unit Root Hypothesis” The Review of Economics and Statistics, 79(2), 212-218.
  • MATEEV, M. ve MARİNOVA, E. (2017). “Relation between Credit Default Swap Spreads and Stock Prices: A Non-linear Perspective” J Econ Finan, 43, 1-26.
  • MÜNYAS, T. (2018). “Cds Primi ve Piyasa Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz: Türkiye Örneği” Atlas Internatıonal Refereed Journal On Socıal Scıences, 4(15), 1689-1696.
  • NORDEN, L. ve WEBER, M. (2009). “The co‐movement of credit default swap, bond and stock markets: An empirical analysis” European financial management, 15(3), 529-562.
  • OTOO, M.W. (1999), “Consumer sentiment and the stock market” Working Paper, Federal Reserve Board of Governors.
  • ÖZSAĞIR, A. (2007). “Ekonomide Güven Faktörü”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 46-62.
  • PERRON, P. (1989). “The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis” Econometrica, 57(6), 1361-1401.
  • SCHMELING, M. (2009). “Investor sentiment and stock returns: Some international evidence” Journal of empirical finance, 16(3), 394-408.
  • SHAHZAD, S. J. H., MENSI, W., HAMMOUDEH, S., BALCILAR, M., ve SHAHBAZ, M. (2018). “Distribution specific dependence and causality between industry-level US credit and stock markets” Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 52, 114-133.
  • SINGAL, M. (2012). “Effect of consumer sentiment on hospitality expenditures and stock returns” International Journal of Hospitality Management, 31(2), 511-521.
  • SOVBETOV, Y., ve SAKA, H. (2018). “Does it take two to tango: Interaction between credit default swaps and national stock indices” Journal of Economics and Financial Analysis, 2(1), 129-149.
  • SUM, V. (2014). “Effects of business and consumer confidence on stock market returns: Cross-sectional evidence” Economics, Management, and Financial Markets, 9(1), 21-25.
  • ŞAHİN, D. ve DURMUŞ, S. (2018), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme, İhracat ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi” Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 808-825.
  • ŞİT, A., KARACA, S. S., ve EKŞİ, İ. H. (2014), “Politik Riskler ve Kredi Temerrüt Swapları Borsa Endeksini Etkiliyor Mu? Türkiye Örneği” 18. Finans Sempozyumu, Denizli.
  • TCMB (2019), “Finansal Hizmetler Anketi (Aylık)” https://www.tcmb.gov.tr/ wps/wcm/connect/e7c8b5ec-5fc8- 482b-a13e-3ca2e7d7e9e2/FHA+Aylik+Anket+Soru lari.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-e7c8b5ec-5fc8-482b-a 13e3ca2e7d7e9e2-m5llCJV
  • TCMB (2019), “Finansal Hizmetler İstatistikleri ve Finansal Hizmetler Güven Endeksi” https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/34352274-ecd6-4c08-8ec450a19de26613/ FHAMetaveri.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-34352274-ecd6-4c08-8ec4-50a1 9de26613-mt0lo0U
  • TCMB (2019), “Terimler Sözlüğü” http://iktisat.cu.edu.tr/tr/Belgeler/Terim%20S%C3%B 6zl%C3%BCk/TCMB-Terimler%20Sozlugu.pdf
  • TEKİN, B. ve CENGİZ, S. (2018). “Pay Senedi Piyasası ile Tüketici Güven Endeksi Arasındaki Nedensellik ve Eşbütünleşme İlişkileri: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama” Jornual of Social and Humanities Sciences Research, 5(29), 3837-3847.
  • TODA, H. Y. ve YAMAMOTO, T. (1995). “Statistical inference in vector auto regressions with possibly integrated processes” Journal of Econometrics, 66, 225-250.
  • TOPUZ, Y. V. (2010). “Tüketici güveni ve hisse senedi fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği” Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 7:53-65.
  • TUİK, (2019), “Tüketici Güven Endeksi”, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do? id=27862.
  • TURGUTTOPBAŞ N. (2013). “Kredi Temerrüt Swapları ve İlgili Riskin Gerçekleşmesi Durumunda Uygulanan Hukuki Prosedür” Bankacılar Dergisi, (84), 37-53.
  • TÜZÜN, O. ve EREM CEYLAN, I. (2018). “Finansal Hizmetler Güven Endeksi ile Kredi Temerrüt Takası (CDS) Arasındaki Nedensellik İlişkisi” Business and Organization Research, (International Conference).
  • YENİCE, S. ve HAZAR, A. (2015). “A study for the interaction between risk premiums and stock exchange in developing countries” Journal of Economics Finance and Accounting, 2(2), 135-151
  • YENİSU, E. ve YENİCE, S. (2018), “Temel Makroekonomik Göstergelerin Ülke Riski Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği” 27-53.
  • YILANCI, V. (2009). “Yapısal kırılmalar altında Türkiye için işsizlik histerisinin sınanması” Doğuş Üniversitesi
  • YURDAKUL, F. (2000). “Yapısal Kırılmaların Varlığı Durumunda Geliştirilen Birim-Kök Testleri” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 21-34.
  • ZIVOT, E. ve ANDREWS, D. (1992). “Further Evidence On The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis” Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.
MAKALE İSTATİSTİKLERİ

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
 
                                                                                                                                                                                                        
                      
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
LINKS

                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    

                                                                                                                                                                                                        
     Last issue
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
         Previous issues
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    Article Statistics
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        




                                                                                                                                                                                                        


                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
Share